Thị trường bất động sản tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM đã chứng kiến sự biến mất hoàn toàn của phân khúc nhà ở bình dân trong những năm gần đây. Việc thiếu hụt nhà ở bình dân đang đặt ra nhiều thách thức đối với người dân, nhà phát triển bất động sản và cả các cơ quan quản lý.
Vậy đâu là nguyên nhân khiến nhà ở bình dân dần biến mất và làm thế nào để giải quyết vấn đề này?
Thực trạng biến mất của nhà ở bình dân
Trước đây, phân khúc nhà ở bình dân tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM chủ yếu là những căn hộ có giá dưới 25 triệu đồng/m2.
Tuy nhiên, theo số liệu nghiên cứu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, trong những năm gần đây, dòng sản phẩm này đã gần như biến mất. Từ năm 2018 đến nay, thị trường nhà ở bình dân chứng kiến sự suy giảm mạnh về tỷ lệ nguồn cung.
Tại TP.HCM, nếu năm 2018 nhà ở bình dân chiếm 20% nguồn cung thì đến năm 2020 con số này chỉ còn 0,5%, và vào năm 2021, nhà ở bình dân đã hoàn toàn vắng bóng.
Tại Hà Nội, tình trạng tương tự cũng diễn ra, tỷ trọng nhà ở bình dân liên tục giảm, từ 35% vào năm 2018 xuống chỉ còn 4% vào năm 2021 và dự báo sẽ không còn xuất hiện trong những năm tới.
Sự thiếu hụt nguồn cung này không chỉ xảy ra trong các dự án nhỏ lẻ, mà còn ảnh hưởng đến các khu vực đô thị lớn, nơi có nhu cầu về nhà ở giá rẻ rất lớn.
Chính vì vậy, người dân có thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt là những gia đình trẻ và công nhân viên chức, gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm nơi an cư hợp lý.
Những nguyên nhân chính dẫn đến sự biến mất của nhà ở bình dân
Chi phí bất động sản tăng cao
Một trong những nguyên nhân chính khiến nhà ở bình dân biến mất là chi phí xây dựng và giá đất ngày càng gia tăng.
Để phát triển một dự án nhà ở bình dân, các nhà phát triển phải đối mặt với nhiều chi phí phát sinh từ việc giải phóng mặt bằng, tái định cư, và xây dựng hạ tầng. Những yếu tố này tạo ra áp lực lớn đối với giá thành nhà ở, khiến giá bán không thể duy trì ở mức hợp lý cho phân khúc bình dân.
Lợi nhuận thấp từ phân khúc nhà ở bình dân
Các nhà phát triển bất động sản có xu hướng ưu tiên các dự án cao cấp hơn là nhà ở bình dân, bởi biên lợi nhuận từ phân khúc này thấp hơn rất nhiều.
Việc xây dựng các căn hộ giá rẻ đòi hỏi tối ưu hóa chi phí từ đất đai, vật liệu xây dựng và quá trình vận hành. Tuy nhiên, với biên lợi nhuận chỉ khoảng 15%, các nhà phát triển bất động sản rất dễ gặp rủi ro nếu dự án không bán hết hàng trong thời gian ngắn.
Quỹ đất ngày càng khan hiếm
Tại các khu vực trung tâm của Hà Nội và TP.HCM, quỹ đất dành cho phát triển nhà ở ngày càng thu hẹp.
Các dự án bất động sản cao cấp chiếm ưu thế và việc phát triển nhà ở bình dân gặp rất nhiều trở ngại do hạn chế về diện tích đất, chi phí đất cao và khó khăn trong việc giải phóng mặt bằng. Điều này làm cho việc phát triển các dự án nhà ở bình dân trở nên không khả thi về mặt tài chính.
Khó khăn trong thủ tục pháp lý
Chính sách pháp lý và thủ tục đầu tư vào bất động sản, đặc biệt là nhà ở bình dân, vẫn còn nhiều phức tạp.
Quy trình xin cấp phép xây dựng kéo dài, các thủ tục liên quan đến đất đai và quy hoạch chưa được đơn giản hóa khiến các nhà đầu tư không mấy mặn mà với phân khúc này.
Ngoài ra, chính sách hỗ trợ tín dụng cho người mua nhà ở bình dân còn gặp nhiều khó khăn, khiến thị trường càng trở nên trầm lắng.
Tác động của việc thiếu nhà ở bình dân đối với thị trường bất động sản và xã hội
Gia tăng giá nhà và khó khăn cho người dân
Việc thiếu hụt nhà ở bình dân làm tăng áp lực lên thị trường cho thuê và mua nhà. Các căn hộ cao cấp chiếm lĩnh thị trường khiến giá nhà ở chung cư và đất nền không ngừng leo thang. Điều này khiến những gia đình có thu nhập thấp, đặc biệt là người lao động và công nhân, càng khó khăn trong việc tiếp cận nhà ở.
Tạo ra sự bất bình đẳng trong việc tiếp cận nhà ở
Khi nhà ở bình dân không còn, khoảng cách giữa các phân khúc nhà ở càng trở nên rõ rệt. Những người thu nhập thấp sẽ bị bỏ lại phía sau, không có cơ hội sở hữu nhà ở.
Điều này tạo ra sự bất bình đẳng và tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến những vấn đề xã hội nghiêm trọng như tình trạng người dân phải sống trong các khu nhà tạm bợ hoặc đi thuê nhà dài hạn với chi phí cao.
Áp lực lên các đô thị lớn
Sự thiếu hụt nhà ở bình dân làm tăng sự phân bố dân cư không hợp lý tại các khu vực đô thị. Các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM càng trở nên quá tải, gây ra những vấn đề về hạ tầng, giao thông và an ninh trật tự.
Ngoài ra, người dân từ các vùng ngoại ô hoặc các tỉnh thành lân cận đổ về tìm kiếm việc làm, tạo ra sức ép lên nhu cầu về nhà ở.
Giải pháp khôi phục và phát triển phân khúc nhà ở bình dân
Đơn giản hóa thủ tục pháp lý và cải cách chính sách đất đai
việc cải cách các thủ tục pháp lý liên quan đến đất đai và quy hoạch. Việc này sẽ giúp các nhà phát triển bất động sản có thể triển khai các dự án nhà ở bình dân nhanh chóng và hiệu quả hơn. Ngoài ra, cần có những chính sách ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính cho các nhà phát triển phân khúc này.
Khuyến khích các nhà đầu tư tham gia vào phân khúc nhà ở bình dân
Các chính sách ưu đãi về tín dụng, giảm thuế, hỗ trợ chi phí đầu tư sẽ khuyến khích các nhà phát triển tham gia vào phân khúc nhà ở bình dân. Cần có các cơ chế tài chính linh hoạt để các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro và tăng lợi nhuận từ các dự án này.
Sử dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo trong xây dựng
Áp dụng các công nghệ mới trong xây dựng để giảm chi phí và rút ngắn thời gian thi công. Việc sử dụng các vật liệu xây dựng giá rẻ nhưng bền vững có thể giúp giảm giá thành sản phẩm mà vẫn đảm bảo chất lượng nhà ở.
Tăng cường phát triển nhà ở xã hội
Bên cạnh việc phát triển nhà ở bình dân, chính phủ cần khuyến khích phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là tại các khu vực ngoại ô hoặc các khu đô thị mới. Nhà ở xã hội sẽ giúp giải quyết nhu cầu cho các gia đình có thu nhập thấp hoặc trung bình.
Xem thêm bài viết: Siêu Dự Án CaraWorld Cam Ranh: Điểm Đến Mới Cao Cấp
Kết luận
Nhà ở bình dân không còn xuất hiện trên thị trường bất động sản là một vấn đề nghiêm trọng không chỉ đối với những người có thu nhập thấp mà còn đối với toàn xã hội.
Đất nền Tân Phú cho rằng để khôi phục và phát triển phân khúc này, cần có sự vào cuộc của các cơ quan nhà nước, các nhà phát triển bất động sản và các chính sách hỗ trợ đồng bộ từ chính phủ.
